اگر در آسانسور برق رفت چه کنیم؟
آسانسور یکی از مهم‌ترین و کاربردی‌ترین تجهیزات در ساختمان‌های چندطبقه است. که نقش اساسی در جابه‌جایی سریع و راحت ساکنان یا مراجعان ایفا می‌کند. با وجود مزایای فراوان آسانسور نیز مانند هر دستگاه برقی دیگری، ممکن است با قطعی برق مواجه شود. در چنین شرایطی، افرادی که داخل کابین هستند ممکن است دچار نگرانی یا حتی ترس شوند. حال این سؤال پیش می‌آید که:
- اگر در آسانسور برق رفت چه کنیم؟
- قطع شدن برق آسانسور به چه دلایلی رخ می‌دهد؟
- در صورتی که کسی در داخل آسانسور گیر کند، عملیات نجات دستی چگونه باید انجام شود؟
در این مقاله از رایا آسانسور قصد داریم به بررسی این پرسش‌ها بپردازیم و راهکارهایی عملی برای مواجهه با قطعی برق در آسانسور ارائه دهیم. تا در مواقع اضطراری، بهترین تصمیم گرفته شود. و از بروز خطرات احتمالی جلوگیری شود.
فهرست مطالب
اگر در آسانسور برق رفت چه کنیم؟
گیر کردن در آسانسور به دلیل قطع شدن برق، تجربه‌ای ناخوشایند و گاهاً اضطراب‌آور است. اما مهم‌ترین نکته در چنین شرایطی حفظ آرامش و انجام اقدامات درست است. در ادامه، و در پاسخ به سوال اول مقدمه ، مراحل و راهکارهایی که اگر در آسانسور برق رفت چه کنیم؟ ارائه می شود:
- آرامش خود را حفظ کنید : اولین و مهم‌ترین قدم، حفظ خونسردی و کنترل اضطراب است. گیر کردن در آسانسور به ندرت خطرناک است. چرا که کابین‌ها به‌گونه‌ای طراحی می شوند. که ایمن باشند. و حتی در صورت قطع برق نیز سقوط نمی‌کنند.
- از کلیدهای اضطراری استفاده کنید : در داخل تمامی آسانسورها، دکمه‌هایی تحت عنوان زنگ خطر یا آلارم وجود دارد. با فشردن این دکمه‌ها، صدایی به بیرون از کابین مخابره می‌شود .که نگهبان، مسئول تاسیسات یا افراد حاضر در ساختمان را از وجود مشکل مطلع می‌کند.
- تماس با بیرون بگیرید : اگر تلفن همراه شما سیگنال دارد، بهترین کار تماس با افراد حاضر در ساختمان، نگهبان، آتش‌نشانی یا شماره‌های اضطراری است.
- از تلاش برای خروج خودسرانه پرهیز کنید : ممکن است وسوسه شوید که درِ آسانسور را به زور باز کنید. یا از کابین خارج شوید، اما این کار بسیار خطرناک است.
- منتظر بمانید تا کمک برسد : پس از اطلاع‌رسانی و استفاده از دکمه‌های اضطراری، بهترین اقدام این است که منتظر بمانید. تیم فنی یا امدادی در کمترین زمان ممکن برای نجات شما وارد عمل شود. برخی از ساختمان‌ها نیز مجهز به سیستم‌های برق اضطراری هستند که بلافاصله پس از قطع برق، آسانسور را به طبقه نزدیک منتقل می‌کنند و درب را باز می‌نمایند.
علت قطع شدن برق آسانسور
قطع شدن برق آسانسور یکی از مشکلات رایجی است. که می‌تواند عملکرد این سیستم مهم را مختل کند. و کاربران را با نگرانی مواجه نماید. این مشکل ممکن است ناشی از اختلالات داخلی در سیستم برق‌رسانی آسانسور یا مشکلات کلی در برق ساختمان باشد. در ادامه و در پاسخ به سوال دوم مقدمه به مهم‌ترین دلایل قطع شدن برق آسانسور اشاره می‌کنیم:
- اتصال ناقص یا شل شدن سیم‌ها : در برخی موارد، اتصالات داخلی تابلو برق آسانسور یا مسیرهای کابل‌کشی به مرور زمان دچار شل‌شدگی می‌شوند. این اتصال ناقص می‌تواند سبب قطع و وصل‌های مکرر یا قطع کامل برق شود.
- پریدن فیوزها : فیوزها نقش حفاظتی دارند. و در صورت افزایش بیش از حد جریان یا اتصال کوتاه، به‌طور خودکار عمل کرده و جریان برق را قطع می‌کنند.
- کنتاکت‌های معیوب : کنتاکتورها از قطعات کلیدی در تابلو فرمان آسانسور هستند. که وظیفه قطع و وصل جریان برق را بر عهده دارند. فرسودگی، دوده‌گرفتگی یا آسیب دیدن کنتاکت‌ها ممکن است باعث عملکرد نادرست یا قطع کامل برق کابین شود.
- اتصال اشتباه یا نقص در نصب : در صورت نصب نادرست تجهیزات برقی آسانسور یا سیم‌کشی غیراستاندارد، احتمال بروز اتصال اشتباه (مثلاً فاز و نول جابجا یا اتصال کوتاه) وجود دارد. که می‌تواند به قطع شدن برق منجر شود. این مورد در آسانسورهای تازه‌نصب‌شده بیشتر دیده می‌شود.
- ولتاژ پایین یا نوسان برق : کاهش ناگهانی ولتاژ یا نوسانات شدید در شبکه برق ساختمان، به‌ویژه در ساعات پیک مصرف، ممکن است باعث شود سیستم حفاظتی آسانسور به صورت خودکار برق را قطع کند تا از آسیب دیدن موتور و تجهیزات جلوگیری شود.
- مشکلات در شبکه برق شهری : گاهی اوقات، قطع برق ناشی از مشکل در شبکه اصلی برق منطقه است و ارتباطی با خود آسانسور ندارد. در چنین مواردی، کل برق ساختمان دچار اختلال می‌شود. و آسانسور نیز تحت تأثیر آن قرار می‌گیرد.
راه اندازی آسانسور پس از قطع برق
در بسیاری از آسانسورهای جدید و مدرن، پس از وصل شدن مجدد برق، سیستم به صورت خودکار بازیابی می شود. و ادامه عملکرد بدون نیاز به مداخله دستی امکان‌پذیر است. با این حال، در برخی موارد نیاز است تا بررسی‌ها و اقدامات مشخصی انجام شود. تا از سلامت و ایمنی سیستم اطمینان حاصل گردد. در ادامه مراحل اصلی راه‌اندازی آسانسور پس از قطع برق را شرح می‌دهیم:
- بررسی اولیه وضعیت آسانسور : پس از وصل شدن برق، ابتدا باید وضعیت فعلی کابین آسانسور بررسی شود. آیا کابین در یکی از طبقات متوقف است؟ آیا هشدار یا خطایی در تابلو فرمان نمایش داده می‌شود؟ این بررسی به تکنسین کمک می‌کند تا وضعیت کلی سیستم را قبل از راه‌اندازی مجدد ارزیابی کند.
- بررسی قطعات الکتریکال : قطع برق ممکن است باعث آسیب یا اختلال در برخی از اجزای الکتریکی شود. در این مرحله، قطعاتی مانند: فیوزها ، کنتاکتورها ، رله‌ها و بردهای الکترونیکی باید از نظر سلامت، نشانه‌های سوختگی یا اتصال ناقص بررسی شوند. در صورت نیاز، قطعه معیوب باید تعویض یا تنظیم گردد.
- تنظیمات اولیه و ریست سیستم : برخی از آسانسورها پس از قطع برق نیاز به ریست دستی دارند. این کار از طریق پنل کنترل یا تابلو فرمان انجام می‌شود.
- آزمایش عملکرد آسانسور : پیش از بازگشت آسانسور به سرویس عمومی، باید عملکرد آن در چند مرحله بررسی شود. این مراحل شامل: حرکت به بالا و پایین بین طبقات ، توقف در طبقات مختلف ، عملکرد درب‌ها (باز و بسته شدن) ، فرمان‌پذیری از شستی‌ها و تابلو فرمان می‌باشد.
- تست ایمنی نهایی : در نهایت، بررسی سیستم‌های ایمنی آسانسور از جمله: ترمز اضطراری ، سنسورهای درب و سیستم نجات اضطراری
- آلارم‌ها و چراغ‌های هشدار باید چک شود. این مرحله حیاتی است تا اطمینان حاصل شود. که آسانسور در شرایط اضطراری بعدی نیز عملکرد ایمن خواهد داشت.
نجات دستی آسانسور پس از قطع برق
در پاسخ به سوال سوم مقدمه باید گفت:
- قطع برق اصلی آسانسور : اولین و مهم‌ترین اقدام برای نجات دستی، قطع کامل برق اصلی آسانسور از طریق تابلو برق است.
- دستی کردن ترمز موتور (اهرم ترمز) : پس از اطمینان از قطع برق، تکنسین باید به موتورخانه آسانسور مراجعه نماید. و با استفاده از اهرم مخصوص، ترمز موتور را به حالت دستی آزاد کند. این اهرم معمولاً روی گیربکس یا کنار موتور نصب است.
- چرخاندن فلایول موتور : برای حرکت دادن کابین، باید با چرخاندن فلایول موتور ، کابین را به‌صورت دستی بالا یا پایین برد. این کار به آرامی و با کنترل کامل انجام می‌شود. تا کابین دقیقاً مقابل یکی از طبقات قرار گیرد. برای چرخاندن فلایول معمولاً از آچار مخصوص استفاده می‌شود.
- هدایت کابین به نزدیک‌ترین طبقه دارای درب : در این مرحله، کابین باید تا نزدیک‌ترین طبقه‌ای که امکان باز کردن درب وجود دارد حرکت داده شود. هدف، هم‌سطح کردن کابین با طبقه است. تا خروج فرد محبوس بدون خطر انجام شود. دقت در این مرحله بسیار مهم است تا از گیر کردن یا باز شدن ناقص درب‌ها جلوگیری شود.
- استفاده از کلید سه‌گوش برای باز کردن درب طبقه : پس از هم‌سطح شدن کابین با طبقه، از کلید مخصوص سه‌گوش برای باز کردن قفل مکانیکی درب طبقه استفاده می‌شود. این کلید فقط باید در اختیار افراد مجاز یا تکنسین‌های فنی باشد. پس از باز کردن درب طبقه، درب کابین نیز دستی باز شده و فرد محبوس با احتیاط خارج می‌شود.
نکته بسیار مهم: عملیات نجات دستی آسانسور تنها باید توسط افراد آموزش‌دیده و دارای صلاحیت فنی انجام شود. انجام این کار توسط افراد غیرمتخصص بسیار خطرناک است. و ممکن است منجر به حوادث جدی شود.
قطعات لازم پس از رفتن برق در آسانسور
اگر در آسانسور برق رفت چه کنیم؟ در هنگام قطع برق، عملکرد ایمن و بدون وقفه آسانسور به تجهیزات پشتیبان و اضطراری وابسته است. مهم‌ترین قطعاتی که در این شرایط نقش حیاتی دارند، سیستم نجات اضطراری UPS و باتری‌های UPS هستند. این تجهیزات وظیفه دارند تا در لحظه قطع برق، به‌طور موقت انرژی موردنیاز برای عملکرد ایمن آسانسور را تأمین کنند. و مانع از گیر کردن افراد در کابین شوند.
سیستم نجات اضطراری با استفاده از انرژی باتری ها در هنگام قطع برق، با تشخیص شرایط اضطراری وارد عمل می شود. و کابین آسانسور را به نزدیک‌ترین طبقه هدایت می‌کند. پس از توقف کامل، درب آسانسور باز می شود. و فرد محبوس می‌تواند به راحتی از کابین خارج شود. این سیستم معمولاً شامل کنترلر، اینورتر ویژه و باطری مستقل برای تأمین انرژی کوتاه‌مدت است.
اهمیت سرویس و نگهداری دوره‌ای نجات اضطراری:
- بازرسی دوره‌ای سیستم نجات اضطراری : عملکرد نرم‌افزاری و سخت‌افزاری سیستم نجات باید توسط تکنسین‌های متخصص بررسی شود. عملکرد موتور، اینورتر، شارژر و فرمان‌های کنترلی نباید دچار اختلال یا تاخیر باشند.
- تست منظم UPS : باطری‌های اضطراری باید به‌صورت دوره‌ای تست شوند. تا از ظرفیت و سلامت آن‌ها اطمینان حاصل گردد. با گذشت زمان، ممکن است عملکرد باتری کاهش یابد یا نیاز به تعویض داشته باشد. بررسی شارژر، باتری، مدار تغذیه و تعویض باتری‌های فرسوده بخشی از این فرایند است.
- نگهداری تخصصی توسط تیم فنی : تمامی تست‌ها و بازدیدها باید در قالب برنامه سرویس و نگهداری آسانسور انجام شود. ثبت گزارش عملکرد سیستم نجات و تست‌های دوره‌ای در چک‌لیست نگهداری نیز به شفافیت وضعیت سیستم کمک می‌کند.
جمع بندی
قطع شدن برق در آسانسور اتفاقی است. که ممکن است در هر ساختمانی رخ دهد، اما مهم‌ترین نکته در این شرایط، حفظ آرامش و آگاهی از اقدامات درست است. اگر در آسانسور برق رفت چه کنیم؟
- آرامش خود را حفظ کنید
- از دکمه‌های اضطراری استفاده کنید
- در صورت امکان، تماس تلفنی برقرار کنید
- از تلاش برای خروج خودسرانه پرهیز کنید.
- منتظر نیروهای فنی بمانید
سیستم نجات اضطراری در بسیاری از آسانسورها فعال می‌شود. و کابین را به نزدیک‌ترین طبقه منتقل می‌کند. در این صورت، درب به‌طور خودکار باز خواهد شد. در نهایت، آگاهی و حفظ آرامش مهم‌ترین ابزار شما در این شرایط است. دانستن اینکه آسانسور به گونه‌ای طراحی می شود. تا در مواقع اضطراری ایمن باشد. باعث می‌شود بتوانید با اطمینان خاطر منتظر کمک بمانید.
سوالات متداول
آیا در صورت قطع برق، آسانسور سقوط می‌کند؟
خیر. آسانسورها دارای ترمزهای ایمنی هستند. که در صورت قطع برق فعال می‌شوند و مانع از سقوط کابین می‌گردند. سیستم تعلیق آسانسور به‌گونه‌ای طراحی می شود: که حتی بدون برق نیز ایمن باقی می‌ماند.
در صورت گیر کردن در آسانسور، اولین اقدام چیست؟
حفظ آرامش و استفاده از دکمه اضطراری (آلارم یا تماس) اولین اقدام مهم است. با این کار دیگران از حضور شما مطلع می‌شوند و اقدامات لازم برای نجات آغاز می‌شود.
چه کسی مسئول نجات افراد هنگام قطع برق است؟
تیم نگهداری ساختمان یا نیروهای امدادی (مانند آتش‌نشانی) مسئول انجام عملیات نجات دستی هستند. این کار باید تنها توسط افراد آموزش‌دیده انجام شود.
سیستم نجات اضطراری (UPS) چگونه عمل می‌کند؟
در برخی آسانسورهای مدرن، پس از قطع برق، سیستم نجات اضطراری فعال می شود. و کابین را به نزدیک‌ترین طبقه منتقل می‌کند. سپس درب باز می شود. و افراد می‌توانند به‌صورت ایمن خارج شوند.
مدت زمان نجات افراد در آسانسور چقدر است؟
بسته به شرایط، تجهیزات و سرعت پاسخگویی تیم پشتیبانی، این زمان معمولاً بین چند دقیقه تا نهایتاً ۱۵-۳۰ دقیقه است. در ساختمان‌های مجهز، فرآیند نجات می‌تواند در کمتر از ۵ دقیقه انجام شود.
در صورت قطعی مکرر برق، چه باید کرد؟
سیستم برق اضطراری ساختمان و تابلو فرمان آسانسور باید بررسی شود. نوسانات یا مشکلات الکتریکی داخلی باید توسط تکنسین فنی برطرف گردد تا از تکرار حادثه جلوگیری شود.
اشتراک گذاری
